Kolekcja Saravala

Zapraszamy do obejrzenia wirtualnej wystawy o Kolekcji Saravala:

wersja polska

wersja angielska

Wspaniała kolekcja manuskryptów i inkunabułów żydowskich zgromadzona przez włoskiego bibliofila Leona Vita Saravala (1771–1851) została nabyta przez Żydowskie Seminarium Teologiczne we Wrocławiu w 1854 roku. Przez dziesięciolecia stanowiła dumę biblioteki Seminarium i przedmiot badań wielu wybitnych uczonych. Po konfiskacie księgozbioru przez gestapo w 1938 roku kolekcja została rozproszona i dostała się w posiadanie różnych instytucji w Warszawie, Moskwie, Jerozolimie, Nowym Jorku i Pradze oraz w ręce prywatne, część zaś zaginęła. Prawdopodobnie najcenniejsza część księgozbioru Saravala trafiła do Clementinum (Czeska Biblioteka Narodowa) w Pradze. Z inicjatywy Jerzego Kichlera, ówczesnego przewodniczącego gminy wyznaniowej żydowskiej we Wrocławiu, i dzięki zaangażowaniu wielu instytucji ów praski fragment kolekcji został zwrócony Gminie Żydowskiej we Wrocławiu, prawnemu spadkobiercy Żydowskiego Seminarium Teologicznego. Od 2004 roku jest przechowywany w depozycie Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu.

Na odzyskaną część kolekcji Saravala składają się 34 rękopisy i 5 inkunabułów (w 7 tomach). Powstałe na przestrzeni siedmiu wieków (1284–1833) dzieła pochodzą z Europy, Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu i reprezentują trzy żydowskie tradycje: włoską, sefardyjską i aszkenazyjską oraz niemal wszystkie style pisma hebrajskiego. Tematyka zbioru jest bardzo różnorodna: obejmuje zarówno różne egzemplarze Biblii, komentarze do niej, modlitewniki i dzieła mistyczne, jak i utwory świeckie – poezję, dzieła filologiczne, filozoficzne i astronomiczne.

Kolekcja została zdigitalizowana i jest dostępna na stronie biblioteki cyfrowej Manuscriptorium.